’02 Louis de Wijze
Juryrapport bij de Burgemeester Dales Prijs 2002
De jury was maar net op tijd dit jaar. Het is nog geen week geleden dat zij bij elkaar kwam en haar advies kon uitbrengen aan het bestuur van het COC-Nijmegen, die dit advies ook weer, naar wij aannemen, van harte heeft overgenomen.
Maar de jury heeft het ook gemakkelijk gehad dit jaar. De beraadslaging kon, ondanks de kwaliteit van de voordrachten, kort zijn.
Natuurlijk is de wereld het afgelopen jaar veranderd. Schrikbarend veranderd. Oude vijandbeelden zijn opgepoetst. Nieuwe erbij gekomen. De angst lijkt er in sommige gevallen goed in te zitten. En lijkt het, hoe betreurenswaardig ook, dan noodzakelijker voor mensen om ergens bij te horen. Zijn fundamenten te hervinden. Maar ergens bij horen betekent ook je ergens anders tegen afzetten en fundamentalisme ligt op de loer. Het is maar weinig mensen gegeven om, -hoe bepalend zij ook zijn voor de identiteit van een groep om van daaruit weer hun eigen identiteit versterken-, toch over de grenzen van het eigene en vertrouwde heen kunnen kijken. Mensen die niet alleen zeggen, maar ook waar maken (ik citeer): ‘Ik vind het belangrijk om je tolerantie als het ware te exploiteren. Je moet iedereen als je gelijke beschouwen ongeacht geloof, ras en kleur. (…) En ik hamer maar op tolerantie’.
De laureaat van 2002 heeft een lange geschiedenis achter de rug. Boxmeer, Nijmegen, Westerbork, Auschwitz, Monowitz, Gleiwitz, Buchenwald, Zwiberge Lager, Wittenberg waren haltes op zijn levensreis nog voor hij 25 jaar was. Die ervaringen doen hem niet omzien in wrok. Hij schreef een boek ‘Ontsnapping uit de Dodenmars’ en spreekt nog geregeld met jonge mensen. Om een levende getuige te zijn wat discriminatie kan veroorzaken. Houdt de geschiedenis levend, niet als een verwijt aan het verleden, maar als een oproep aan de toekomst.
Een man ook die zijn eigen beperkingen kent (ik citeer weer): ‘Als je een discussie met niet-joden over het drama in Israël hebt, dan zeg ik: ‘houd er rekening mee dat ik joods ben en een gekleurde mening heb’. (Einde citaat).
Hij was initiatiefnemer bij tal van zaken binnen en buiten de Joodse gemeenschap. Op landelijk en plaatselijk vlak. En hij is een beminnelijk mens.
De jury heeft dan ook, in de overtuiging de naamgeefster van de prijs daarmee recht te doen, van harte voor de Burgemeester Dalesprijs 2002 voorgedragen:
Louis de Wijze
De jury bestond ook dit jaar weer uit Thea Bekkers, Carla Rieter, Leo de Munk en Jan Roelofs en werd ambtelijk ondersteund door René van Soeren.
Namens de jury,
Jan Th.A.E. Roelofs
21 januari 2002