De Stichting Burgemeester Dales Lezing
Vrijdagavond 27 januari 2023 vindt de zesentwintigste Burgemeester Dales Lezing plaats in het stadhuis van Nijmegen. Tijdens die avond wordt ook de Burgemeester Dales Prijs uitgereikt.
De bijeenkomst begint om 20.00 uur met koffie en ontvangst in het stadhuis. De lezing start om 20.30 uur. Op deze pagina leest u o.a. meer over degene die de lezing verzorgt en over prijswinnaar.
______________________________________________________________________________________________________________________________________
Wijziging artikel 1 van de grondwet
Het was al verboden om deze groepen mensen te discrimineren, maar dat stond er nog niet zo expliciet. Belangengroepen streden daarom jarenlang voor deze toevoeging aan de wet.
De overheid moet voortaan beperkingen en seksuele gerichtheid expliciet meewegen in discriminatiezaken. Dat moet ze ook bij het toetsen van wet- en regelgeving doen.
D66, GroenLinks en PvdA hadden het voorstel ingediend. Omdat het om een grondwetswijziging gaat, moest zowel de Tweede als de Eerste Kamer twee keer stemmen. Eerst voor de verkiezingen, daarna na de verkiezingen opnieuw. Bij de laatste stemming moest een tweederdemeerderheid het voorstel steunen, en dat is nu gebeurd.
Wat stond er tot nu toe in Artikel 1 van de Grondwet?
“Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.”
‘Samenleving moet toegankelijk zijn voor iedereen’
“Het toevoegen van de grondslag handicap aan Artikel 1 is historisch nieuws”, zegt Illya Soffer, directeur van Ieder(in), tegen NU.nl. Ieder(in) is een organisatie voor mensen met een beperking of chronische ziekte. “De overheid krijgt een extra opdracht om de positie van mensen met een beperking blijvend te verbeteren en te versterken. Niet alleen in de wetgeving, maar ook in de praktijk.”
Volgens Soffer is dit hard nodig, omdat mensen met een beperking nog dagelijks discriminatie en uitsluiting ervaren. Zo krijgen blinde mensen met een hulphond nog vaak te maken met moeilijkheden. Hulphonden moeten bijvoorbeeld nog vaak buiten blijven bij hotels, scholen, restaurants en in de wachtkamer van de huisarts.
Ook ervaren mensen met een handicap moeite met het vinden van passend werk. Volgens Ieder(in) worden ze nog regelmatig afgewezen vanwege hun beperking.
Daarnaast zorgt de uitbreiding van Artikel 1 ook voor meer bewustwording, zegt Soffer. “Die is nodig om de samenleving toegankelijk te maken voor iedereen.”
‘Garantie dat rechten jarenlang zullen meegaan’
Naast Ieder(in), heeft lhbti-organisatie COC zich jarenlang ingezet voor de grondwetswijziging voor de rechten van de lhbti-gemeenschap. “Verankering in de Grondwet biedt een garantie dat we ook over vijftig of honderd jaar nog van onze zwaarbevochten rechten kunnen genieten”, laat COC-voorzitter Astrid Oosenburg weten.
Zij noemt de wijziging van de Grondwet ook “een opdracht voor de politiek van vandaag om discriminerend geweld, pesten op school en andere vormen van discriminatie aan te pakken”.
In 2010 was ook al een soortgelijk wetsvoorstel ingediend, maar dat kreeg toen geen meerderheid van de stemmen.
‘Discriminatie op welke grond dan ook niet toegestaan’
Dat seksuele gerichtheid en het hebben van een beperking nog niet expliciet in de Grondwet stonden, geeft volgens de initiatiefnemers de indruk dat deze vormen van discriminatie minder belangrijk zijn dan andere. Dat terwijl de positie van deze groepen nog flink moet verbeteren.

De stichting werd opgericht in 1998 om de organisatie te verzorgen van de jaarlijkse uitreiking van de Burgemeester Dales Prijs. Aan de prijsuitreiking werd een jaarlijkse lezing toegevoegd om de prijs in een bredere context te plaatsen. De stichting nodigt gerenommeerde sprekers uit hun licht te laten schijnen op artikel 1 van de Grondwet.
De Burgemeester Dales Lezing wordt gehouden in het stadhuis van Nijmegen. De gemeente is gastvrouw voor dit evenement.